معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی بر لزوم مدیریت مزارع و باغات و اعمال شیوه‌های مدیریتی خاص ایام گرم سال به‌منظور پیشگیری از خسارت گرمازدگی تأکید کرد.
محمد میری دیسفانی: یکی از مهم‌ترین معضلات فصول گرم برای گیاهان زراعی و باغی را تنش گرمایی دانست وگفت: با توجه به افزایش هر ساله دمای هوا، در بیشتر نقاط جهان از جمله کشور ما به بالای ۴۰ درجه، باید به نیاز آبی گیاهان توجه کنیم
وی با اشاره به اهمیت شناخت روش‌های جلوگیری از خشک شدن گیاهان افزود: فعالیت فتوسنتزی برگ‌ها در دمای ۴۰ درجه به بالا به صفر می‌رسد. لذا در فصل تابستان با توجه به گرمای طاقت‌فرسای برخی مناطق، گیاهان از خشکی و کم‌آبی شدیدی رنج می‌برند و دچار گرمازدگی می‌شوند. میری گفت: از جمله نشانه‌های گرمازدگی در محصولات زراعی و باغی پژمردگی برگ، لوله‌ای شدن برگ‌ها، حاشیه خشکی برگ، ریزش شکوفه و میوه، پیچ‌خوردگی برگ‌ها، آفتاب‌سوختگی و پوسیدگی شکوفه‌هاست که در پایداری و عملکرد محصول مؤثر است.
وی با بیان اینکه با ورود موج گرما گیاهان رفتارهای گوناگونی از خود نشان می‌دهند، یادآور شد: بهترین رشد اغلب گیاهان در محدوده دمایی ۱۵ الی ۳۰ درجه سانتی‌گراد است. وقتی برای مدت طولانی دمای بالای ۳۲ درجه سانتی‌گراد حفظ شود، رشد گیاه کند می‌شود و برخی گیاهان علائم استرس را نشان می‌دهند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی اظهار کرد: بسیاری از گیاهان در دمای بالاتر از ۴۰ درجه سانتی‌گراد، زنده می مانند اما علائم متفاوتی از تنش گرمایی، بسته به نوع گیاه، بلوغ گیاه و عواملی که اغلب با دمای بالا همراه است، مانند خشکسالی یا باد نشان می‌دهند. دمای شدید هوا و خاک، و فعالیت شیمیایی رشد گیاهان را کند می‌کند.
وی با بیان اینکه تحمل گرمایی هر گیاه بسته به مکان رشد گیاه و نوع گیاه متفاوت است، افزود: معمولاً گیاهانی که در مناطق گرم و خشک می‌رویند، مقاومت بیشتری به تنش گرمایی دارند و گیاهانی که در مناطق حاره‌ای، استوایی هستند به دلیل یکنواختی بیشتر دما و رطوبت بالا حساسیت کمی دارند و کمترین میزان تحمل گرمایی گیاهان هم به گیاهان آبزی تعلق می‌گیرد.
میری در خصوص گرمازدگی در محصولات باغی، گفت: افزایش دما به بالای ۴۰ درجه باعث از بین رفتن مغز میوه در زمان رشد سریع آن می‌شود و خسارت‌های زیادی را هر سال به خود اختصاص می‌دهد که میزان خسارت این مورد بستگی به نوع میوه، نحوه آبیاری و نوع خاک دارد.
وی از جمله علائم گرمازدگی میوه‌ها را پوکی میوه، ریزش میوه، سوختگی برگ‌های تازه و رشد نکردن جوانه‌ها و خوشه‌ها برشمرد و گفت: مهم‌ترین توصیه‌های فنی برای مقابله با گرمازدگی در محصولات باغی آبیاری مرتب، به‌موقع و به میزان کافی با استفاده از شیوه‌های آبیاری نوین و قطره‌ای از ساعات عصر تا ساعات اولیه صبح، تهیه تشتک در اطراف نهال، مالچ پاشی ترجیحاً پوشش با بقایای گیاهی است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی اظهار کرد: کاشت محصولات مقاوم، احداث سایبان در باغات، استفاده از کودهای کنترل‌کننده تنش مثل کودهای پتاسه، امینو، اسیدها و... اجرای تغدیه متعادل گیاه، پرهیز از هرس کردن، کاشت و انتقال نهال در ایام گرم سال در محصولات زراعی از دیگر توصیه‌های فنی برای مقابله با گرمازدگی در محصولات باغی است.
وی افزود: اعمال برخی شیوه‌ها به کنترل تنش گرمایی گیاهان و پیشگیری از گرمازدگی کمک می‌کند به‌طوری‌که برای افزایش مقاومت گیاه به کم‌آبی از کودهای شیمیایی مانند پتاسیم، امینو اسیدها و انجام تغذیه متعادل استفاده کنیم و از کودهای تسریع رشد که باعث نیاز آبی بیشتری می‌شوند استفاده نکنیم. میری با بیان اینکه بهتر است از روش آبیاری تشتکی به‌جای غرقابی استفاده کنیم و علف‌های هرز را از بین ببریم، گفت: استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری و آبیاری گیاهان در ساعات عصر و شب و افزایش ماده آلی خاک و پوشش گیاهی برای کاهش تبخیر ضروری است./ایسنا
دیدگاه ها