سوابق معاون اولِ دولت چهاردهم

«مسعود پزشکیان» رئیس جمهور اسلامی ایران، ظهر امروز -۷ مرداد ۱۴۰۳- و ساعتی پس از تنفیذ حکم ریاست جمهوری چهاردهم توسط رهبر معظم انقلاب، طی حکمی «محمدرضا عارف» را به عنوان معاون اول خود منصوب کرد.
اما «محمدرضا عارف» کیست و چه سوابق عملی و اجرایی دارد؟ شخصی که در گمانه‌زنی‌های پیش و پس از انتخابات ریاست جمهوری، نامی از او در لیست کابینه دولت چهاردهم برده نشده بود.
زندگی شخصی
محمدرضا عارف در سال ۱۳۳۰ در خانواده‌ای مذهبی در یزد به دنیا آمد. پدرش حاج‌میرزا احمد عارف از بازاریان سرشناس یزد بوده است. عارف از کودکی در ریاضی موفق بود، گفته می‌شود در پنج سالگی به حساب سیاق تسلط داشته و در سال ۱۳۴۸ در مسابقات کشوری ریاضی در رامسر رتبهٔ نخست کشوری را به دست آورده است. در کنکور سراسری ریاضی ۱۳۴۹ رتبهٔ دوم کشوری را کسب کرد و در رشته مهندسی برق در دانشکدهٔ فنی دانشگاه تهران مشغول به تحصیل شد.
عارف در قبل از انقلاب در زمینهٔ برگزاری جلسات مذهبی در دوران دانشجویی در دانشگاه تهران نقش داشته است.
وی در سال ۱۳۵۴ با معدل ۳٫۹۱ از ۴ فارغ‌التحصیل شد و در همین سال با استفاده از بورس تحصیلی دانشگاه صنعتی اصفهان به آمریکا رفت.
در سال ۱۳۵۵ مدرک کارشناسی ارشد و در سال ۱۳۵۹ مدرک دکترای خود را در رشتهٔ برق مخابرات با معدل چهار از چهار به سرپرستی تامس ام. کاور از دانشگاه استنفورد گرفت.
سوابق اجرایی
محمدرضا عارف سابقه نمایندگی تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس و رئیس فراکسیون امید در دوره دهم مجلس شورای اسلامی و عضویت در شورای عالی انقلاب فرهنگی را در کارنامه خود دارد.
عارف در آن دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی، سرلیست فهرست سی نفرهٔ «ائتلاف فراگیر اصلاح طلبان؛ گام دوم» در تهران بود و توانست با کسب ۱٬۶۰۸٬۹۲۶ رأی وارد مجلس دهم شود.
محمدرضا عارف همچنین در ۱۳۷۶ با انتخاب سیدمحمد خاتمی به عنوان سی و ششمین وزیر پست، تلگراف و تلفن به کابینه دولت هفتم راه یافت و در سال ۱۳۷۹ به‌عنوان اولین رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و معاون رئیس‌جمهور منصوب شد. در دولت دوم اصلاحات نیز سمت معاون اول رئیس‌جمهور ایران را تا سال ۱۳۸۴ برعهده داشت.
وی در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۲ ایران با شعار «معیشت، منزلت و عقلانیت» کاندید و تأیید صلاحیت شد؛ اما پس از یک ماه مبارزه انتخاباتی و پس از دریافت نامه‌ای از سیدمحمد خاتمی، چهار روز پیش از رأی‌گیری از شرکت در انتخابات ریاست جمهوری ایران انصراف داد.
گفتنی است پس از پیروزی حسن روحانی در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، وی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را به محمدرضا عارف پیشنهاد کرد، اما عارف هیچ‌یک را نپذیرفت.
عارف همچنین بیست و هفتمین رئیس دانشگاه تهران (۲۳ آذر ۱۳۷۳ – ۱۲ شهریور ۱۳۷۶) بود.
وی هم‌اکنون با حکم رهبر معظم انقلاب عضو پیوستهٔ فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران و از ۲۵ اسفند ۱۳۸۱ عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام است.