نسخه چهارگانه برای نجات بورس

از دست رفتن سطح حمایتی دو میلیون و 100 هزار واحد توسط شاخص کل بورس در یک شنبه این هفته، انتقاد کارشناسان را از وضعیت بازار سرمایه برانگیخت. در این راستا، گزارش روز دوشنبه این صفحه به همین موضوع اختصاص داشت و به طور خاص به تاثیر منفی نرخ های سود بر بازار سرمایه پرداختیم. در این حال دیروز سخنگوی اقتصادی دولت از نسخه چهارگانه دولت برای بورس خبر داد که یکی از محورهای آن اعمال نظارت بیشتر برای کنترل نرخ سود بانکی بود. به گفته خاندوزی همچنین برخی معافیت های مالیاتی برای صنایع، بازبینی نرخ خوراک پالایشگاه ها و نیز تجدید ارزیابی دارایی دو خودروساز کشور نیز در جلسه ستاد اقتصادی دولت به تصویب رسیده است.

 احسان خاندوزی سخنگوی اقتصادی دولت در نشست خبری دیروز خود از مصوبات چهارگانه ستاد هماهنگی اقتصادی برای کمک به چشم انداز سودآوری بورس خبر داد.

ایست به افزایش نرخ های سود بانکی

خاندوزی با تاکید بر این که در این جلسه 4 تصمیم اتخاذ شد، بیان کرد: دستور نخست این جلسه نظارت بر رعایت نرخ سودهای بانکی بود و مقرر شد بانک مرکزی در قالب یک ابلاغیه جدید و تشدید نظارت‌ها به طور خاص، در دستورالعمل‌های جدید خود این مسئله را پیگیری کند.

به گزارش خراسان، برخی کارشناسان معتقدند به طور کلی افزایش نرخ های سود بدون خطر که می توان آن را در سه شکل بررسی کرد، موجب شده تا سرمایه ها از بازار سرمایه دور شود. اولین و بارزترین مسئله در این زمینه نرخ های سود بانکی است. مصوبه دولت که خاندوزی به آن اشاره کرده، تایید می کند که نرخ های سود مصوب در نظام بانکی از محدوده مصوب 22.5 درصد فراتر رفته است. این مدعا را اطلاعیه دیروز بانک مرکزی به بانک ها نیز تایید می کند. بانک مرکزی در این اطلاعیه درباره رعایت نکردن نرخ های مصوب سود هشدار داد. نکته جالب این جاست که به تاثیر ناخودآگاه اوراق گواهی سود سپرده 30 درصدی اشاره و تصریح شده است که مجوز انتشار اوراق گواهی سپرده خاص در مقاطع زمانی مختلف با اهداف مشخص بوده و به هیچ وجه به منزله تغییر سیاست نرخ سود یا اعلام نرخ سود جدید نیست. بانک مرکزی افزوده است که در صورت احصای هرگونه عملکرد مغایر با موازین مقرراتی، موضوع در «کمیسیون احراز و لغو تاییدیه صلاحیت حرفه ای مدیران موسسات اعتباری» مورد بررسی و تصمیم گیری قرار خواهد گرفت.

انتقاد کارشناسان از بازده بالای اوراق خزانه اسلامی (اخزا): دسته دیگر نرخ های سود بدون خطر (ریسک) مربوط به اوراق خزانه اسلامی (اخزا) می شود. این اوراق اگر چه فاقد پرداخت های میان دوره ای هستند، اما خطر نکول ندارند و ریسک نقدشوندگی شان هم بسیار پایین است. سود این اوراق از مابه التفاوت قیمت خرید این اوراق و ارزش اسمی آن ها (هر ورق 100 هزار تومان) محاسبه می شود. با این اوصاف و به طور کلی مشاهده می شود که بازده این اوراق به بیش از 35 درصد رسیده است. درودیان کارشناس اقتصادی در این زمینه و در گفتگو با پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا) تاکید کرده که کاهش تمایل به سهامداری در بازار سرمایه یکی از تبعات مهم افزایش نرخ «اخزا» است.  

استقبال کم جان از اوراق مالی اسلامی دولتی حتی در نرخ های بالا: دسته سوم نرخ‌های سود بی خطر را می توان در اوراق مالی اسلامی دولتی (اراد) دید. در حال حاضر این اوراق حتی در نرخ های سود بالای 28 درصد نیز مشتری زیادی ندارند. به طوری که به عنوان مثال در حراج چهارم این اوراق در سال جاری، از مجموع 32 هزار و 800 میلیارد تومان عرضه، تنها 300 میلیارد تومان آن به فروش رفته است! البته باید گفت که نرخ های سود در اینجا و یا حتی اوراق اخزا، خود انعکاسی از بازده انتظاری موجود برای این قبیل دارایی های کم ریسک است. (جدای از بحث بر سر این مسئله که نرخ های سود در نظام بانکی باید چه مقدار باشد) به نظر می رسد انتشار اوراق گواهی سپرده بهمن سال قبل با نرخ 30 درصد، نقش قابل توجهی در افزایش انتظارات یادشده بازی کرده است.

چراغ سبز به تجدید ارزیابی خودروسازان

سخنگوی اقتصادی دولت در ادامه تشریح مصوبات ستاد اقتصادی دولت گفت: با موافقت وزارت صمت مقرر شد برای این که وضعیت دو خودروساز اصلی کشور در بازار سرمایه از حالت احتمال خروج از بازار به وضعیت با ثبات برسد، مصوبه لازم برای موضوع تجدید ارزیابی خودروسازان کشور در شورای عالی هماهنگی اقتصاد به عنوان یک مصوبه قانونی مطرح شود.

توجه به سودآوری پالایشی های شاخص ساز

یک دسته مهم از نمادهای شاخص ساز بورس، پالایشی ها هستند. در این زمینه یک مصوبه دیروز ستاد اقتصادی دولت، اصلاح (کاهش) نرخ خوراک پالایشگاه ها بوده است. خاندوزی در این باره گفت: دستوری توسط دولت برای اصلاح نرخ پالایشی‌ها به وزارت نفت داده شد تا وزارت نفت بررسی و تجدید نظر لازم را در حوزه پالایشی انجام دهد.

توسل به اهرم معافیت مالیاتی صنایع

چهارمین موضوعی که خاندوزی عنوان کرد، بحث اصلاح قانون بودجه در خصوص معافیت‌های مالیاتی صنایع بود و در این زمینه سازمان برنامه و بودجه موظف شده است پذیرش بار مالی طرح مجلس را به شورای نگهبان اعلام کند.

در خور ذکر است همزمان با انتشار اخبار مثبت و همچنین نشست مشترک رئیس سازمان بورس با رئیس کل بانک مرکزی در روز گذشته، شاخص کل بورس دیروز حدود 12 هزار واحد رشد کرد و به 2 میلیون و 69 هزار واحد رسید.