نگاهی به گفتمان سیاست خارجی ۶ نامزد به ویژه درباره مذاکره و رفع تحریم ها

مسیر سیاست خارجی از 8تیر

1403/03/29 06:07
کد خبر: 272
کد نویسنده: 0
مسیر سیاست خارجی از 8تیر

گندمی/در انتخابات زودرس ریاست جمهوری برای دولت چهاردهم، باز هم سیاست خارجی اولویت بالایی در مباحث دارد و اگرچه مسائل اقتصادی در صدر جدول است اما سیاست خارجی در رده بعدی خودنمایی می کند و نامزدهای این انتخابات قوی ترین نیروهای خود را برای کارزار سیاست خارجی به خط کرده اند. صداوسیما نیز در برنامه های انتخاباتی یک برنامه میزگردی را با یک ساعت و نیم زمان به سیاست خارجی اختصاص داد تا قالیباف، پزشکیان، قاضی زاده هاشمی، جلیلی، پورمحمدی و زاکانی در کنار دو مشاور خود به سوالات سه کارشناس و استاد دانشگاه روابط بین الملل یعنی دکتر سجادپور، دکتر ایزدی و دکتر متقی پاسخ دهند و مردم بیشتر با نظرات آن ها در دیپلماسی آگاه شوند. در گزارش پیش رو نگاهی اجمالی خواهیم داشت به نظرات و دیدگاه های این 6 نامزد انتخاباتی در حوزه سیاست خارجی.

قالیباف؛ «آرمان‌گرایی واقع‌بینانه» برای تامین منافع ملی 

با محمد باقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در دوره های یازدهم و دوازدهم شروع کنیم. وی اگرچه هیچ گاه مسئولیت مستقیم در حوزه سیاست خارجی نداشته اما به خاطر ریاست مجلس، چهار سال است در شورای عالی امنیت ملی حضور دارد.  وی در رقابت های چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری «آرمان گرایی واقع‌بینانه» را بهترین رویکرد برای تامین منافع ملی کشورمان می داند که باید با این رویکرد با حداقل هزینه، حداکثر منافع را تامین کرد.  قالیباف، کاظم غریب آبادی دیپلمات نام آشنای ایرانی را در مناظره سیاست خارجی در کنار خود داشت که در حوزه هسته ای، اروپا و حقوق بشر سابقه دارد و آخرین دستاورد تلاش هایش آزادی حمید نوری بود. همچنین علی فکری معاون وزیر اقتصاد و رئیس کل سازمان سرمایه گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران به عنوان مشاور قالیباف حاضر شد که نشان از نگاه وی به حوزه دیپلماسی اقتصادی دارد.  قالیباف راهبردهای پنج گانه ای برای جانمایی ایران در روابط بین‌الملل تعریف کرده که عبارتند از : موقعیت جغرافیایی ایران، تقویت محور مقاومت، استفاده از ظرفیت آسیا و اوراسیا، کریدورهای هوایی، زمینی و دریایی به عنوان هاب منطقه و ظرفیت حوزه انرژی و صدور خدمات فنی و مهندسی.
 

پزشکیان؛ تداوم سیاست خارجی روحانی

مسعود پزشکیان تنها نامزد مورد حمایت اصلاح طلبان علاوه بر سابقه ریاست دانشگاه و وزارت بهداشت، 4 دوره نیز عضو مجلس بوده که 4 سال از آن نایب رئیسی را برعهده داشته و از این جهت در برخی جلسات مرتبط با سیاست خارجی نیز حضور داشته و در تصمیم سازی ها مشارکت کرده است. با این حال با این که امروز قرار است میزگرد سیاست خارجی وی برگزار شود اما می توان پیش بینی کرد سیاست خارجی دولت پزشکیان ادامه راه دولت روحانی باشد. غیر از این که شنیده شده محمد جواد ظریف وزیرخارجه سابق کشورمان او را در این میزگرد همراهی می کند، سایر نشانه ها نیز موید این مطلب است. اصلاح طلبان در هر دوره ای که دولت را در دست داشتند سعی در ایجاد روابط قوی با غرب داشته و رفع تحریم ها را با مذاکرات و توافق احتمالی ممکن می دانند برای همین پزشکیان نیز این راه را ادامه خواهد داد. با این حال شنیده های خراسان حاکی است فرد دوم مشاور در کنار دکتر پزشکیان یک دیپلمات با سابقه در حوزه روسیه و شرق خواهد بود که پیام های خود را داشته و از توازن در دیپلماسی دولت چهاردهم نشان دارد.
 

سعید جلیلی؛ تحولات جهانی به نفع ماست 

سعید جلیلی در میان نامزدهای حاضر پرسابقه ترین نامزد در حوزه سیاست خارجی است. جلیلی از سال 1368 به استخدام وزارت خارجه در آمده و علاوه بر سوابق مدیریتی در وزارت خارجه، بیش از پنج سال دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز بوده است. 5 سالی که اوج مذاکرات هسته ای در دوره محمود احمدی نژاد بود و البته علاوه بر مذاکرات شهر به شهر، سخت ترین تحریم های یک جانبه آمریکا و اروپا را نیز شاهد بودیم. جلیلی به گفته خودش دید واقعی نسبت به عرصه بین‌المللی دارد و معتقد است باید مناسبات آن را در کنار فرصت‌ها و تهدید‌ها در نظر گرفت زیرا هنر سیاست خارجی استفاده حداکثری از فرصت‌های شناسایی شده است. حتی در سایه تعامل دیگر کشور‌ها می‌توان فرصت‌ها و تهدید‌ها را ارزیابی کرد تا برای کشورمان بهترین استفاده را از فرصت‌ها داشته باشیم. او به ۳۵ سال سابقه اش در سیاست خارجی اشاره می کند و می گوید 11سال تحولات جهانی را رصد کرده است. نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با استفاده از شعار انتخاباتی اش مبنی براین که امروز در عرصه سیاست‌خارجی یک جهان فرصت داریم، تاکید دارد که با داشتن برنامه‌ریزی می‌توان جهشی برای ایران ایجاد کرد. جلیلی اعتقاد دارد الان در مقطعی هستیم که تحولات جهانی در حال گذار است و به نفع ماست.

پورمحمدی؛ اهمیت دیپلماسی خارجی برای «دولت قرار» 

 مصطفی پورمحمدی تنها نامزد روحانی در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری است که می گوید دیپلماسی خارجی برای دولت قرار، اهمیت ویژه ای دارد. دولت قرار نامی است که پورمحمدی برای دولت چهاردهم انتخاب کرده و در حوزه دیپلماسی بر سابقه 9 ساله اش در معاونت ضد جاسوسی وزارت اطلاعات تکیه دارد، جایی که مدعی است ادامه توافقات برای آزادی اسرا با صدام را پیش برده و با بسیاری از سران سرویس های اطلاعاتی دنیا نشست و برخاست داشته است. او نیز در برنامه میزگرد سیاسی به تشریح  برنامه‌های خود در حوزه سیاست خارجی پرداخت و طبیعی بود که برای پورمحمدی موضوع امنیت از اولویت ها به ویژه در سیاست خارجی محسوب می شود و به نوعی امنیت را هدف اصلی سیاست خارجی می داند. برای همین می گوید: بدون داشتن یک قدرت و توان مناسب ملی نمی توان از اقتدار دیپلماتیک برخوردار بود و در عرصه خارجی اهداف، منافع، مصالح و امنیت خودمان را باید تامین کنیم از این رو ابتدا برای رسیدن به اهداف دیپلماتیک توان داخلی خود را باید ارتقا ببخشیم.

زاکانی ؛ منتقد سرسخت برجام  

«علیرضا زاکانی» نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و شهردار تهران با پشتوانه چند دور حضور در مجلس شورای اسلامی است. مهم ترین سابقه سیاست خارجی وی به سال 94 برمی گردد که رئیس کمیسیون ویژه برجام بود و خاطرات زیادی از آن زمان نقل می کند که همین دیروز نیز با تکذیبیه دفتر ظریف مواجه شد.  او تاکید دارد دیپلمات‌های ایران در سراسر جهان نباید پایشان بلغزد.  این نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری درخصوص ایده محوری و فعالیت در سطوح پنج‌گانه معتقد است اولویت اول ارتقای کرامت انسانی و سعادت بشری؛ نفی سلطه‌گری و سلطه‌پذیری و اولویت دوم نقد کردن موقعیت جغرافیای سیاسی و این موضوع است. اولویت سوم ارتباط همسایگی، عمق‌بخشی محور مقاومت و ایجاد پیوستگی فرهنگی با ملت‌هاست. اولویت چهارم زاکانی تعریف چهره جدید از ایران با دیپلماسی عمومی، گردشگری، به‌ویژه بهره‌گیری از ایرانیان خارج از کشور است و اولویت پنجم را هم نقد کردن عمق و نفوذ استراتژیک و اثرگذار با تقویت دیپلماسی فرهنگی و اقتصادی می داند. زاکانی در مورد برجام هم می گوید: برجام حاصل رویکردی بود که خودباوری نسبت به ظرفیت‌های داخلی نداشت. نگاه بنده درباره برجام، جناحی نیست بلکه ملی است. معتقدم در برجام منافع ملی رعایت نشد. محصول اراده نظام، برجام نبود.

قاضی زاده هاشمی؛ با دوستان مروت، با دشمنان مدارا 

سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی دومین پزشک نامزد شده در انتخابات ریاست جمهوری است. وی سابقه خاصی در موضوع سیاست خارجی ندارد و همیشه یا نماینده مجلس شورای اسلامی بوده یا معاون رئیس جمهور و رئیس بنیاد شهید. او در نشست خبری هفته گذشته خود به تشریح سیاست خارجه دولتش پرداخت که به عنوان دولت مردم از آن یاد می کند.قاضی زاده شعار دولت مردم را با دوستان مروت و با دشمنان مدارا می داند و  می گوید سیاست خارجی نگاه به شرق و  توسعه روابط با کشورهای همسایه و مسلمان، با تولید قدرت و دفاع از مظلومان جهان بدون درگیری و توسعه تنش با سایر کشورها اصول این کار است.  کاندیدای چهاردهمین دوره ریاست جمهوری خود را معتقد به مذاکره معرفی می کند و توضیح می دهد این مذاکره یعنی مذاکره سازنده، مذاکره همراه با محصول و مذاکره پایاپای، مذاکره عزتمندانه و مقتدرانه.

دیدگاه ها

ایمیل شما در معرض نمایش قرار نمی‌گیرد