یک تحلیلگر مسائل بین‌الملل با بیان اینکه حل پرونده‌هایی از جمله برجام و FATF مهمترین اولویت سیاست خارجی دولت چهاردهم است، گفت: یکی از چالش‌های عمده منطقه‌ای ما چگونگی برخورد با کشورهای منطقه و مسئله غزه خواهد بود.
مهدی مطهرنیا، تحلیلگر مسائل بین‌الملل مهمترین چالش پیش‌روی دولت چهاردهم به ریاست‌جمهوری دکتر پزشکیان را رسیدگی به برنامه هسته‌ای و برجام دانست و اظهار کرد: با توجه به تاکیدات آقای پزشکیان و همراهانش در مناظرات، باید گفت که هنوز در دستگاه سیاست خارجی، رئیس‌جمهور نهایتاً یکی از اعضای مهم تصمیم‌ساز به شمار می‌رود. صحبت از برجام، FATF و مسئله نوع برخورد با کشورهای منطقه کانون داغ مناظرات انتخاباتی بوده و از سوی رئیس جمهور فعلی و رقبای دیروزش به بحث گذاشته شده است.
وی اضافه کرد: با نظر به سطح توقع از دستگاه سیاست خارجی دولت پزشکیان با وجود شخص محمدجواد ظریف و اندیشه گسترش گفتمان حل و فصل مسائل سیاست خارجی، دولت چهاردهم در مرحله اول با چالش تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری روبه‌روست. با توجه به سلسله مراتب تصمیم‌گیری در داخل کشور، این دولت باید توان کافی برای گرفتن تصمیماتی راجع به حل و فصل پرونده‌های ویژه مانند پرونده هسته‌ای را داشته باشد. از سوی دیگر اصلی‌ترین چالش دولت چهاردهم در میدان دیپلماسی، به بازیگری کلیدی به نام آمریکا گره خورده است. همانطور که در دوره‌های گذشته دیدیم یکی از طرف‌های اصلی این پرونده‌ها آمریکاست و ایالات متحده در این رابطه تمایل چندانی برای کنار آمدن با ایران نشان نداده است.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل ادامه داد: برجام برای آمریکا و سایر قدرت‌های بزرگ امضاکننده‌اش، مانند گذشته جایگاهی ندارد. برجام مرده و اکنون سخن از آن تلاشی است برای زنده نگه داشتن خاطره توافقنامه‌ای که ۸ سال پیش امضا شد. لذا بازگشت به برجام، به معنای احیاء آن نیست، بلکه باید با توجه به وضعیت موجود در تهران توافق جدید در این زمینه نوشته شود و بار دیگر ماجرای چانه‌زنی و توافق برد-برد مورد توجه همه قرار بگیرد.
مطهرنیا همچنین با بیان اینکه پس از واقعه ۷ اکتبر موضوعات منطقه‌ای بسیار تنش‌زاتر از گذشته در جریان است، افزود: با وجود تهدیدهای حزب‌الله، امروز شاهد حمله اسرائیل به حزب‌الله پس از جنگ در رفح و نابودی غزه هستیم. کشورهای منطقه به ویژه اعراب نشان دادند با وجود حمله اسرائیل به غزه و حزب‌الله باز هم روابطشان با رژیم صهیونیستی را ادامه و ارتقا می‌دهند. در نتیجه یکی از چالش‌های عمده منطقه‌ای ما چگونگی برخورد با کشورهای منطقه و مسئله غزه خواهد بود.
وی وجود تکثر و چندصدایی در نظام را امری مطلوب دانست و ادامه داد: با وجود تکثر می‌توان مسائل مختلف را از زاویه‌های متفاوت بررسی کرد. آقای پزشکیان شعار اجماع داد، اما اجماع با شعار حاصل نمی‌شود، بلکه تمام نهادها باید به شعور اجماع برسند. ایجاد اجماع در سطح ملی نیازمند اراده قدرتمند اعضای حاکمیت برای اتحاد با یکدیگر و مجموع آن‌ها با مردم است.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل در خصوص کارهای ناتمام دولت سیزدهم در منطقه که باید توسط دولت جدید پیگیری شود، اظهار کرد: دولت شهید رئیسی به عنوان دولت مطلوب گفتمان انقلابی و به واسطه جهت‌گیری کشورهای منطقه مقدماتی را برای نزدیکی با اعراب فراهم کرد. اما به نظر من در پس ماجرای این نزدیکی، عربستان و سایر کشورهای عرب قصد داشتند از تلاطمات میدانی میان تهران و تل‌آویو خودشان را حفظ کنند. نزدیکی کشورهای عربی قبل واقعه ۷ اکتبر برای آن‌ها غشای امنیتی ایجاد کرد و با وجود سیلی از نسل‌کشی در غزه و رفح و حملات شدید اسرائیل به نیروهای متحد ایران از جمله حزب‌الله، این روابط قطع نشد.
مطهرنیا ادامه داد: با اینکه کشورهای عربی در مناسبت‌های مختلف پیام‌های تبریک و تسلیت و صلح و دوستی می‌فرستند، اما در عمل هیچگاه با تهران همراه نبودند. لذا نزدیکی تهران و کشورهای عربی به خاطر تلاطمات منطقه و نگاه واقع‌گرایانه این کشورها بود. الان هم دولت دکتر پزشکیان با یک سری چالش‌های منطقه‌ای روبه‌روست و لازم است دستگاه سیاست خارجی دولت چهاردهم برخورد هوشمندانه‌ای نسبت به آن داشته باشد.
دیدگاه ها