وزیر میراث فرهنگی؟

وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی یک وزارتخانه تخصصی است. این امر برای جناب دکتر پزشکیان، ریاست‌جمهور منتخب، امری کاملا ملموس و قابل درک است؛ زیرا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی یک وزارت تخصصی است و در‌ آن وزارت شخصی جدا از بدنه پزشکان و متخصصان امور درمان نمی‌تواند در مسند وزارت قرار گیرد.
قبل از انقلاب اسلامی موضوع میراث فرهنگی در ذیل وزارت فرهنگ و هنر بود و اساس این وزارتخانه را تشکیل می‌داد؛ زیرا میراث فرهنگی موضوعی حاکمیتی به شمار می‌آمد، حال آنکه کتاب، سینما، تئاتر، گردشگری و... موضوعاتی در اختیار بخش خصوصی بوده که دولت فقط جنبه نظارت بر آنها را داشت. از دهه 60 به بعد، با تشکیل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، موضوعاتی از قبیل کتاب، سینما و... اساس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را تشکیل داده و امر میراث به صورت یک معاونت درآمد. در ‌دو دهه 60 و 70 شاهد رشد و فعالیت میراث فرهنگی پس از پایان جنگ در کشور بودیم؛ تصویب قانون میراث فرهنگی در مجلس وقت و تشکیل سازمان میراث فرهنگی در شکل یک سازمان علمی و پژوهشی (در وزارت علوم‌...) که بعدها به صورت معاونت و یک سازمان مستقل در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درآمد، اما همچنان در قالب یک پژوهشگاه به فعالیت خود ادامه داد و رؤسای متخصصی در رأس آن قرار گرفتند. در ابتدا افرادی همچون دکتر حجت، مهندس شیرازی و... سکان هدایت این سازمان را بر عهده داشتند. بعدها در دوران ریاست مرحوم مهندس کازرونی، تحول وسیعی در سازمان اتفاق افتاد که توسعه کمی و کیفی آن در دوران مهندس بهشتی استمرار یافت. شایان توجه است که گردشگری نیز در قالب یک معاونت سازمانی مستقل در مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌ دوران شکوفایی را  پشت سر گذاشت.
از آغاز ادغام دو سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در سال 1383 و سپس با الحاق سازمان صنایع دستی به این سازمان در شکل یک معاونت ریاست‌جمهوری، شاهد نزول کیفی هر سه سازمان بودیم؛ زیرا هر سازمان از ویژگی‌‌های خاص و جداگانه‌ای برخوردار بود. میراث فرهنگی یک سازمان فرابخشی و گردشگری میان‌بخشی و صنایع‌دستی یک نهاد بخشی است. دو سال تجربه ناموفق ما را بر آن می‌دارد که در گام نخست دولت دکتر پزشکیان به تفکیک این سه در زیر یک وزارتخانه اقدام شود. یکی از اقدامات عاجل وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی بازنگری درلایحه برنامه پنج‌ساله هفتم و اصلاح جایگاه میراث فرهنگی در آن است. همچنین بررسی مجدد لایحه شرح وظایف میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی که در‌حال ارائه به مجلس است. در‌نهایت امیدواریم شاهد حضور وزیری متخصص باشیم که به تفکیک این سازمان اعتماد داشته و در جهت رفع مشکلات جایگاه میراث در لوایح ارائه‌شده به مجلس باشد‌.
سیداحمد محیط طباطبایی/روزنامه شرق